1- Giáo lý Công giáo nói chung “người đã qua đời”
*Trong sách giáo lý Giáo hội Công giáo do ĐGH Gioan Phaolô 2 ban hành năm 1992 chỉ viết “Những ai chết, những người được chọn, những người đã qua đời “
“Những ai chết trong ân sủng và tình nghĩa Thiên Chúa, nhưng chưa được thanh tẩy cách trọn vẹn, thì tuy được bảo đảm về ơn cứu độ muôn đời của mình, vẫn phải chịu một sự thanh luyện sau khi chết, hầu đạt được sự thánh thiện cần thiết để bước vào niềm vui Thiên đàng” (GLCG số 1030)
“Giáo hội gọi Luyện ngục là cuộc thanh tẩy cuối cùng này của những người được chọn, hoàn toàn khác với hình phạt của những kẻ bị kết án trầm luân.(số 1031)
“Ngay từ những thời gian đầu, Giáo hội đã tôn trọng việc tưởng nhớ những người đã qua đời, và dâng lời cầu khẩn cho họ, nhất là dâng thánh Lễ, để họ được thanh tẩy và tiến vào phúc chiêm ngưỡng Thiên Chúa (Công đồng Lyon 2 năm 1274). Giáo hội cũng khuyên làm việc bố thí, hưởng các ân xá và làm các việc đền tội để giúp những người đã qua đời”.(số 1032)
Giáo hội cổ động cầu cho “các linh hồn”, không những cầu trong Lễ Cầu hồn (lễ 1, lễ 2, lễ 3 ngày 2 tháng 11 hàng năm), mà cầu trong cả tháng 11, cầu hằng ngày trong Thánh lễ “:
Trong thánh lễ hằng ngày, trong kinh Nguyện Thánh Thể 2 viết:
-Xin nhớ đến tôi tớ Chúa là T…mà (hôm nay) Chúa đã gọi ra khỏi đời này về với Chúa….
-Xin Chúa cũng nhớ đến anh chị em chúng con đang an nghỉ trong niềm hy vọng sống lại, và mọi người, đặc biệt các bậc tổ tiên, ông bà, cha mẹ và thân bằng quyến thuộc chúng con đã ly trần trong tình thương của Chúa…
Giáo hội soạn những bài lễ riêng cầu cho linh hồn ĐGH, giám mục, linh mục, ông bà, cha mẹ, thân nhân, ân nhân, các tín hữu…
2- Có những linh hồn bị bỏ quên, người CGVN gọi là các linh hồn mồ côi
*Theo văn hóa, người Việt nam thấy có, hiểu rõ và rất thương cảm hoàn cảnh các em mồ côi, nhất là mồ côi mẹ.
“Mồ côi cha, con ăn cơm với cá, Mồ côi mẹ, con liếm lá gặm xương (Ca dao ).
“Mấy đời bánh đúc có xương, Mấy đời dì ghẻ có thương con chồng” (Cd)
Trẻ em mồ côi cha mẹ thì dễ thấy (mồ côi vì chiến tranh, mồ côi vì cha mẹ bỏ tại nhà thương, tại cổng chùa, cạnh thùng rác…). Trong xã hội đã có những nhà nuôi trẻ mồ côi…
Còn những linh hồn mồ côi là những linh hồn nào?
Đó có thể là những linh hồn trẻ em bị mẹ phá thai? những người lính chết ngoài chiến trận, những người tù cải tạo đã bị bắn chết bí mật, những người vượt biên đã chết chìm trong đại dương…, mà người nhà chưa biết rõ tin, hoặc những người chết có sổ sách khai tử, nhưng con cái lại thờ ơ không hề cầu nguyện, xin lễ cho bao giờ, còn nhiều và còn rất nhiều…linh hồn bị bỏ quên.
Vì thế, việc cầu nguyện cho các linh hồn mồ côi vì là một điều rất nên có, một truyền thống tốt đẹp của giáo dân Việt Nam rất đáng trân trọng, khuyến khích, vừa theo văn hóa, vừa theo tình thương, vừa theo luật tự nhiên “Nay ta thương người, mai Chúa soi cho người khác thương ta”.
Người Công giáo Việt Nam tốt lành xin rất nhiều lề cầu cho các linh hồn mồ côi trong Tháng Cầu hồn. Đối lại, họ cũng được các linh hồn trả ơn rất nhiều phần hồn phần xác.
*Sau đây là vài truyện chứng minh có linh hồn mồ côi (hay linh hồn bị quên lãng):
1/ Trong hạnh tích nữ tu Catherine de Saint Augustine có kể truyện sau này:
Trong miền nữ tu ở, có một phụ nữ tên là Maria, từ thiếu thời đã sống một cuộc đời rất mực buông tuồng. Lớn lên cũng chẳng sửa mình. Người miền ấy chán ngấy vì những phóng đãng của nàng, họp nhau trục xuất nàng ra khỏi thành phố, cho ở trong một cái hang ngoài vùng họ. Ở đó, nàng mắc một bệnh ghê hồn: từng mảng thân thể rơi rụng dần. Sau ít lâu nàng chết không được chịu các phép Bí tích, không được một người nào đoái hoài. Xác nàng được người ta chôn táng ngoài đồng, không một lễ nghi tôn giáo. Bốn năm sau, một hôm có linh hồn ở luyện ngục hiện về với nữ tu, nói:
– Tôi khổ quá bà ơi! Bà cầu nguyện cho mọi người đã chết; có mỗi mình tôi đáng thương nhất bà lại chẳng hề thương cảm!
Nữ tu hỏi:
– Hồn là ai?
– Tôi là Maria, tội lỗi đáng thương, đã chết ở ngoài hang đá.
Nữ tu Catherine ngạc nhiên kêu lên:
– Sao? Chị cũng được rỗi ư?
– Vâng, tôi được rỗi nhờ tình thương của Mẹ Maria. Trong giây phút cuối cùng đời tôi, thấy bị mọi người bỏ rơi và đầy tội lỗi ghê gớm, tôi nhớ đến Mẹ Thiên Chúa. Tự đáy lòng, tôi kêu xin: “Ôi Mẹ, là nơi nương ẩn của mọi người trơ trọi, xin thương xót con. Người ta từ bỏ con hết cả rồi, chỉ còn có Mẹ là hy vọng độc nhất của con đó thôi. Xin Mẹ đến cứu lấy con!” Tôi chẳng cầu nguyện uổng công. Chính nhờ Mẹ cầu bầu mà tôi được thành tâm thống hối, ăn năn tội cách trọn và thoát khỏi hoả ngục.
Rồi nàng xin nữ tu dâng lễ cầu cho mình được giải thoát khỏi luyện ngục. Ít lâu sau, nàng hiện về sáng láng như mặt trời, nói với nữ tu:
– Tôi lên trời đây, tôi sẽ ca tụng tình thương vô biên của Chúa. Xin cám ơn bà.
(Thánh Anphongsô, Vinh quang Ðức Mẹ tập 1, tr 37 / Mẹ ơn Cứu rỗi tr. 88-90)
2/ Trong hồ sơ xin phong thánh cho Cha Domenico di Giesu Maria, qua đời năm 1630 tại Roma, có ghi lại câu chuyện sau đây.
Cha Domenico là đan sĩ dòng Kín Carmelô. Theo thói quen của dòng, các đan sĩ thường đặt trong phòng riêng một quan tài thật bằng gỗ. Chiếc quan tài giúp đan sĩ vừa suy niệm về sự chết vừa nhớ cầu nguyện cho những người đã qua đời.
Khi Cha Domenico đến sống tại một đan viện ở Roma, thì trong căn phòng dành cho ngài, đã có đặt một quan tài. Một đêm, Cha Domenico nghe rõ từ quan tài phát ra tiếng nói thật lớn gần như là tiếng thét: – Không ai nhớ đến tôi!
Tiếng nói lập lại nhiều lần và vang ra xa nên tất cả dãy phòng cạnh Cha Domenico đều nghe rõ. Cha Domenico rất kinh hãi. Cha nghĩ đến hiện tượng ma quỷ quấy phá các đan sĩ. Cha liền quỳ xuống, tha thiết cầu xin Chúa soi sáng cho biết phải làm gì. Sau đó, Cha lấy Nước Thánh và rảy lên quan tài. Lần này, cũng cùng tiếng nói, khẩn khoản:– Nước Thánh! Nước Thánh nữa đi – Xin thương, xin thương xót!
Cha Dominico liền hỏi tiếng nói là ai và muốn gì? Người chết trả lời:
– Con là một người Đức, đến Roma hành hương các Nơi Thánh và qua đời tại đây. Xác con được chôn từ lâu năm tại nghĩa trang thành phố Roma. Trong khi Linh Hồn con còn bị giam cầm nơi Lửa Luyện Hình, chịu nhiều hình khổ đớn đau, để thanh tẩy các tội đã phạm. Nhưng con bị mọi người quên lãng. Không còn ai nhớ đến con để làm việc lành phúc đức và cầu nguyện cho con. Vậy xin Cha hãy động lòng thương xót, rảy Nước Thánh liên tục trên con, và nhất là xin Cha hãy khẩn cầu cùng THIÊN CHÚA Nhân Từ, xin Ngài sớm giải thoát con ra khỏi Chốn Luyện Hình.
Cha Dominico liền hứa sẽ đặc biệt cầu nguyện cho người quá cố mồ côi. Cha ăn chay, hãm mình và cầu nguyện thật nhiều cho ông.
Chỉ mấy ngày sau, người chết hiện ra trong phòng Cha Dominico, báo tin cho ngài biết ông được lên Thiên Đàng và hứa sẽ đền đáp ơn ngài cách bội hậu.
(”L’Aldilà .. Stupenda realtà”, Editrice Comunità, 1992, trang 38-39) Sr. Jean Berchmans Minh Nguyệt
3/ Bà Maria Valtorta (1897-1961) là phụ nữ Công Giáo người Ý. Bà được người mẹ từ Luyện ngục hiện về ngày 4-10-1949 khuyên như sau:
– Con cứ cầu nguyện cho mẹ y như Mẹ còn bị giam ở đây. Bởi vì nơi Lửa Luyện Ngục, có rất nhiều Linh Hồn bị quên lãng, bị bỏ rơi, thuộc đủ hạng người, cấp bậc, đặc biệt là các bà mẹ. Cần phải yêu thương và nghĩ đến tất cả mọi người. Bây giờ mẹ mới hiểu rõ điều đó… Cũng chính bây giờ đây, Mẹ không còn than trách Chúa nữa, nhưng hiểu rằng, Thiên Chúa là Đấng Xét Xử Chí Công! (Maria Valtorta, ”I Quaderni dal 1945 al 1950”, Centro Editoriale Valtortiano, 1987, trang 523-525.)
3- Các linh hồn mồ côi cần cầu nguyện
Những người còn sống, còn có thời giờ lập công nghiệp, còn có thể cầu cho các linh hồn Luyện ngục. Ngược lại, các linh hồn Luyện ngục bây giờ đã hết thời giờ lập công, dù phải chịu nhiều đau khổ.
Như lời Chúa Giêsu đã có lần nói: “Đêm đến, không ai có thể làm việc được” (Ga 9,4).
– Cần cầu cho Cha mẹ đã qua đời:
Có những cha mẹ khi còn sống, thương lo cho con phần xác đầy đủ, sung sướng hơn con người ta, do đó phạm lỗi công bằng, bác ái, ngày nay đang phải thanh tẩy trong Luyện ngục. Con cái còn sống Chúa cho làm ăn khá giả, giầu có bạc triệu, nhưng không hề cầu nguyện, xin lễ cầu cho cha mẹ bao giờ. Thật đáng buồn. Coi chừng “Sóng trước đổ đâu, sóng sau đổ đó”. Sau này họ bị con cái bỏ quên!
Vào thập niên 90, một bà mẹ CG Việt nam định cư bên Hoa kỳ gọi điện thoại về tòa báo TTĐM bang Missouri than thở như sau:
Bà bảo cậu con trai lớn:
– Hôm nay ngày giỗ bố đấy, con đi lễ cầu cho bố. Người con cưng của bà trả lời:
– Ai lên thì lên, ai xuống thì xuống, cần gì phải cầu.
Đau lòng chết được, bà mẹ tức mình nói:
– Biết vậy tao để mày ở nhà với Việt cộng cho rồi, vất vả đưa mày đi Mỹ làm gì. Sau này tao chết, mong gì được lời cầu nguyện của mày!
Có người bạo miệng nói rằng “Chúa nhân từ thương xót vô cùng”, Chúa cũng tha hết. Chúa đâu có ác độc như vị thần nghiêm khắc, đứng chờ phạt từng chút từng chút ???.
Đúng, Chúa thương xót vô cùng, nên ta mới đọc: “Nếu Chúa chấp tội, nào ai rỗi được, bởi Chúa tôi hằng có lòng lành…“.
Nếu Chúa không có lòng lành thì Chúa chẳng cho Con Một xuống thế gian, chịu chết chuộc tội.
Nếu Chúa không có lòng lành thì loài người phạm đến Chúa sẽ bị phạt sa hỏa ngục hết.
Chúa, Đức Mẹ lòng lành, thương xót luôn tìm mọi cách cứu giúp, giảm bớt hình phạt cho các linh hồn luyện ngục, đau khổ.
Nhưng có lẽ họ không biết hay không nhớ rằng: Chúa có 9 phẩm tính. Chúa lòng lành, thương xót vô cùng, nhưng Chúa cũng công bằng vô cùng.
Nếu không công bằng thì những việc tốt nhỏ mọn của họ chỉ có Chúa biết, Chúa sẽ quên, không thưởng công.
Nếu không công bằng thì những người làm ác bất công cho họ, Chúa bỏ qua, không phạt. Chắc chắn không.
Đàng khác, dù Chúa có cho một linh hồn còn nhơ bẩn lên Thiên đàng thì linh hồn đó cũng không dám lên nơi thanh sạch vô cùng.
Thử hỏi người vừa cầy ruộng ở ngoài đồng về, có dám để thân mình hôi hám, quần áo lấm lem như vậy vào dự tiệc bên cạnh đức vua, hoàng hậu, cả triều đình bá quan văn võ…không?
– Cũng xin cầu cho các linh mục mình quen biết:
Trong số các linh hồn mồ côi, cũng có những linh hồn Linh mục mồ côi (người ta thường nói: “Cha chung không ai khóc”). Nếu đã nhớ tới bậc cha mẹ sinh ra phần xác, cũng xin thương nhớ tới những Linh mục đã giúp đỡ phần hồn. Chúa đã nhờ họ rửa tội cho ta, giải tội cho ta, chứng kiến hôn phối…Là con người yếu đuối dại dột, họ được ban nhiều ơn, nhưng cũng có nhiều khuyết điểm, thiếu sót, nên họ sẽ bị đòi nhiều. Tin mừng theo Thánh Luca viết rõ ràng: “Đầy tớ nào đã biết ý chủ mà không chuẩn bị sẵn sàng, hoặc không làm theo ý chủ, thì sẽ bị đòn nhiều… Hễ ai đã được cho nhiều thì sẽ bị đòi nhiều, và ai được trao phó nhiều thì sẽ bị đòi hỏi nhiều hơn”. (Lc 12,47- 48).
* Bà Đáng kính Frances Thánh Thể kể lại rằng: “Một số bà sơ đạo đức dòng Carmelô chịu khổ 20 năm, 40, 50 năm. Một Giám mục chịu khổ 55 năm bởi thiếu cẩn thận trong một số điều. Một linh mục bị phạt 40 năm cũng chỉ bởi thiếu cẩn thận trong khi thi hành nhiệm vụ.(Luyện ngục, nơi thanh tẩy cuối cùng, Chương 4, Luyện ngục bao lâu)
“Các linh mục sau khi qua đời cũng rất dễ trở thành những linh hồn mồ côi. Linh mục là người tế lễ hằng ngày để thờ phượng Chúa và xin ơn tha tội cho người tội lỗi. Tuy nhiên thường không mấy ai nghĩ rằng linh mục cũng cần lời cầu nguyện vì người ta cho rằng linh mục phải thánh thiện hơn giáo dân. Rồi khi một linh mục nằm xuống vĩnh viễn thì thường ông bà cố thân sinh cũng như các anh chị đã ra đi trước, không còn mấy ai để nhắc nhở cho các cháu chắt cầu nguyện cho nữa. Như vậy phải chăng linh mục khi chết rồi, có thể trở thành những linh hồn mồ côi chăng? (Tư tưởng của Linh mục Trần Bình Trọng).
* Việc cầu nguyện cho người quá cố luôn luôn cần thiết. Thiên Chúa đưa linh hồn người quá cố lên thiên đàng là do quyết định của Chúa.
Nếu người quá cố được lên thiên đàng rồi mà ta vẫn cầu nguyện, thì theo Tín điều các Thánh Cùng Thông công (hiệp thông), những ơn ích của lời cầu nguyện đó sẽ được chuyển cho những linh hồn khác nơi luyện ngục.
*Chúa phán với bà thánh Gêtrudê rằng:“Mỗi lần con cứu được một linh hồn ra khỏi luyện ngục, thì Cha vui mừng như con đã cứu chính Cha ra khỏi nơi ấy”.
Linh mục. Mark, CMC
